အလြမ္းေျပ

                                   
“ ကေလးသူငယ္သည္ လူ၏ ဖခင္ျဖစ္သည္။ ကေလးသူငယ္သည္ မမွန္ကန္ေသာ နည္းလမ္းျဖင္႕ ႀကီးျပင္းရပါမူ အနာဂတ္တြင္ လူသားအားလံုးအမွားနွင္႕ ရင္ဆိုင္ရေပလိမ္႕မည္။ ကေလးသူငယ္သည္ မ်ိဳးေစ႕ဗီဇျဖစ္သည္။ အကယ္၍ မ်ိဳးေစ႕ ဗီဇကိုယ္တိုင္က အဆိပ္ဝင္ေနလွ်င္၊ ျပဳစုသူ၏ မသိ မလိမာမွဳေႀကာင္႕ အဆိပ္ျဖစ္ေနလွ်င္၊ ပိုးဝင္ေနလွ်င္္ လြတ္လပ္ေသာလူသား ျဖစ္ေပၚလာဖို႕ အတြက္ ေမွ်ာ္လင္႕ခ်က္ ကင္းေဝးသြားျပီး ယင္းအိမ္မက္မ်ိဳးသည္ အိမ္မက္အျဖစ္သာ ျဖစ္ေနျပီး အေကာင္အထည္ေပၚလာဖို႕ ျဖစ္နိုင္ေတာ႕မည္ မဟုတ္ေပ” ဟု ဆရာႀကီး ပါရဂူက သူ၏ ကေလး ျပႆနာစာအုပ္တြင္ ေရသားခဲ႕ပါသည္။

ကေလးျပဳစု ေစာင္႕ေရွာက္ျခင္းသည္ တကယ္ေတာ႕ အနာဂတ္နိုူင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ေရးနွင္႕ တစ္နည္းတစ္ဖံု ဆက္စပ္လွ်က္ရွိေပသည္။ မ်ိဳးေစ႕ေကာင္းမွ အပင္သန္မည္ ဆိုသကဲ႕သို႕ ကၽြန္မတို႕ နိုင္ငံေတာ္၏ အနာဂတ္သည္ ကၽြန္မတို႕ ေမြးထုတ္လိုက္ေသာ မ်ိဳးဆက္သစ္မ်ား၏ လက္ထဲတြင္ တည္ေနေပသည္။

ထို႕ေၾကာင္႕ အနာဂတ္ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္ စြမ္းရည္ျမင္႕မားေသာ ႏိုင္ငံသားေကာင္းမ်ား လိုအပ္သည္ျဖစ္ရာ နိုင္ငံေတာ္ တည္ေဆာက္ေရးတြင္ ကေလးသူငယ္မ်ား၏ အခန္းက႑သည္လည္း အေရးပါေသာ ေနရာတြင္ရွိေနပါသည္။ ကေလးသူငယ္မ်ားအား မွန္ကန္ေသာ နည္းလမ္းျဖင္႕ ႀကီးျပင္းေစေရးအတြက္ မည္သို႕ ေစာင္႕ေရွာက္ရမည္ဆိုသည္႕ အေႀကာင္းအရာသည္ လြန္စြာ အေရးပါလွ်က္ရွိပါသည္။

အထူးသျဖင္႕ မိဘေနရာ ယူလာၾကရမည္႕ သူမ်ားသည္ ထိုဗဟုသုတမ်ားရွိရမည္ ျဖစ္သည္မွာ အေသအခ်ာပင္ ျဖစ္ေသာ္လည္း လူတိုင္း လူတိုင္းလည္း သိထားသင္႕ေပသည္။ အဘယ္ေၾကာင္႕ ဆိုေသာ္ ကၽြန္မတို႕ ပတ္ဝန္းက်င္တြင္ ကေလးမ်ားနွင္႕ ကင္းေနသည္ မဟုတ္ တနည္းတဖံု အျမဲ ဆက္စပ္ ဆက္ဆံေနႀကသည္ပင္ ျဖစ္ေသာေၾကာင္႕ ျဖစ္သည္။

အထူးသျဖင္႕ ကၽြန္မတို႕ ျမန္မာနိုင္ငံသည္ လြတ္လပ္ေသာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င္႕သံုးနိုင္ရန္ အေျပာင္းအလဲအတြက္ ႀကိဳးစားေနၾကေသာ အခ်ိန္တြင္ ထိုကေလးသူမ်ား၏ အေရးႀကီးပံုကို သတိထားမိေစရန္ သတိေပးလိုျခင္းပင္ ျဖစ္ပါသည္။

အနာဂတ္ အေျပာင္းအလဲမ်ား နွင္႕ ကေလးငယ္

တကယ္ေတာ႕ အေျပာင္းအလဲတစ္ခု ျဖစ္ေပၚလာေစေအာင္ တြန္းအားေပးနိုင္သူ၊ စြမ္းေဆာင္နိုင္သူမ်ားအျဖစ္ လူအမ်ားစုသည္ လူႀကီးမ်ား၊ အရြယ္ေရာက္ျပီးေသာ သူမ်ားကိုသာ ေျပးျမင္တတ္ၾကသည္။ တကယ္ေတာ႕ ကေလးသူငယ္မ်ားသည္ ေျပာင္းလဲမွဳ တစ္စံုတရာ ျဖစ္ေပၚေစရန္ တကယ္တန္း ထိေရာက္စြာ စြမ္းေဆာင္နိုင္သူမ်ားထဲတြင္ ပါဝင္ပါသည္။


နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံ၏ အေသးဆံုး ယူနစ္သည္ မိသားစုပင္ျဖစ္သည္။ ကေလးေၾကာင္႕ မိသားစုထဲမွ ျဖစ္ေပၚလာတတ္သည္႕ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ျပန္စဥ္းစားၾကည္႕ၾကရမည္ ျဖစ္သည္။

ေၾကာ္ျငာနွင္႕ ေစ်းဝယ္လမ္းညႊန္ မဂၢဇင္းတြင္ ၂၀၁၀ခုႏွစ္ ဧျပီလထုတ္ပါ ေဆာင္းပါးရွင္ ခြန္းသု၏ 

“ သက္ငယ္စကား သက္ႀကီးၾကား” ဆိုသည္႕ ေဆာင္းပါးတြင္ စာေရးဆရာမ ျမေနွာင္းညိဳ၏ အေတြ႕အႀကံဳ တစ္ခုကို ထည္႕သြင္းေရးသား ထားရာတြင္ ဆရာမ၏ ေမာင္ငယ္ ျဖစ္သူ ၁၀ နွစ္သားအရြယ္တြက္ ဖခင္ျဖစ္သူကို ေျပာလိုက္ေသာ “ အရက္မေသာက္ပါနဲ႕ေတာ႕လား ေဖေဖရယ္” ဟူေသာ စကားသံေၾကာင္႕ ဖခင္ အရက္ျပတ္သြားျပီး မိသားစု ေခ်ာင္လည္လာသည္ဟု ဆရာမက ေျပာျပသည္ကို ထည္႕သြင္းေရးသားထားျပီး ကေလးစကား၏ ထိေရာက္ပံု နွင္႕ ယခု လက္ရွိ စီးပြားေရး လုပ္ငန္းမ်ားနွင္႕ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္သူမ်ား ကေလးမ်ားကို အဓိကပစ္မွတ္အျဖစ္ ထားလာပံုကို ေရးသားထားသည္ကို ေတြ႕ရသည္။ ထိုတင္ျပခ်က္သည္ မွန္ကန္သေလာက္ မွန္ကန္သည္ဟု ဆိုနိုင္ပါသည္။


မိမိတို႕ ပတ္ဝန္းက်င္ရွိ ကေလးမ်ားကို ေလ႕လာၾကည္႕လွ်င္ ကေလးမ်ားသည္ စူးစမ္းေလ႕လာမႈက္ို အလြန္စိတ္အားထက္သန္ၾကျပီး သိလိုသမွ်ကို ေမးျမန္းတတ္ၾကသည္။ မိမိတို႕ ေတြ႕ရွိသမွ်ကိုလည္း မိသားစုကို ျပန္ေျပာျပေလ႕ရွိသည္႕ အေလ႕အထ ရွိသည္ကို အထင္အရွား ေတြ႕ရွိနိုင္ပါသည္။

ကေလးသည္ ပကတိ အမွန္တရားကို သိရွိ ျမတ္နိုးၾကသူမ်ားျဖစ္ မမွန္ဘူးထင္လွ်င္ ပြင္႕လင္းစြာ ျမင္သည္ကို ျမင္သည္႔အတိုင္း ေျပာတတ္သည္႕အျပင္ ကေလးနွင္႕ လည္းေကာင္း၏ မိသားစုဝင္မ်ား၏ ဆက္သြယ္ခ်က္သည္ ႀကီးမားေသာ ခ်စ္ခ်င္းေမတၱာအင္အားပင္ျဖစ္သည္။ ထို႕ေႀကာင္႕ပင္ ကေလးမ်ားသည္ မိသားစုဝင္ လူႀကီးမ်ားကို ေျပာင္းလဲေစေသာ စြမ္းအားရွင္မ်ား ျဖစ္လာၾကျခင္းပင္ျဖစ္ပါသည္။


ထိုနွစ္ခုကို ဆက္စပ္ စဥ္းစားၾကည္႕လွ်င္ စူးစမ္းေလ႕လာေသာ ကေလးအတြက္ မွန္ကန္ေသာ အေတြးအေခၚ အသိဥာဏ္မ်ား ရရွိေစနိုင္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ေပးနိုင္ပါက ထိုကေလးသည္ အနာဂတ္တြင္ လူေကာင္းသူေကာင္း ျဖစ္နိုင္သည္ဟူေသာ ယူဆခ်က္အျပင္ ထိုကေလး၏ ပတ္ဝန္းက်င္ရွိ စံလြဲေနေသာ လူႀကီးမ်ားကိုလည္း ျပဳျပင္ေပးေစနိုင္သည္ကို မွန္းဆၾကည္႕လို႕ ရနိုင္ပါသည္။ ျဖစ္နိုင္ေခ် အနည္းအမ်ားကို ျငင္းစရာ ရွိေသာ္လည္း ျဖစ္နိုင္ေခ် ရွိသည္ကိုေတာ႕ လက္ခံရမည္ပင္ျဖစ္သည္။ 

ထို႕ေၾကာင္႕ ကေလးငယ္မ်ားသည္ ကၽြန္မတို႕ ပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ အေရးပါေသာ Change Agents မ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ ထို႕ေၾကာင္႕ အနာဂတ္ ကၽြန္မတို႕ တိုင္းျပည္ ေကာင္းမြန္ေသာ အနာဂတ္အတြက္ ကေလးမ်ား၏ စြမ္းအားကို ေမ႕မထားသင္႕ပါဟု ဆိုခ်င္ပါသည္။

အနာဂတ္ ပတ္ဝန္းက်င္ေကာင္းအတြက္ မိဘမ်ားနွင္႕ မိဘေလာင္းမ်ားဝန္တာ

လူတိုင္း လူတိုင္း၏ ရင္ထဲတြင္ မိမိတိုင္းျပည္ မိမိလူမ်ိဳးကို ေကာင္းစားေစလိုေသာ စိတ္မ်ား ရွိၾကသည္မွာ အမွန္ပင္ျဖစ္သည္။ ထို႕သို႕ မဟုတ္ တစ္ကိုယ္ေကာင္းေတြးတတ္သူပင္လွ်င္ မိမိအတြက္ အနာဂတ္ပတ္ဝန္းက်င္ေကာင္းကို အလိုရွိၾကသူခ်ည္းပင္ ျဖစ္သည္။

အခ်ိဳ႕ေသာ လူမ်ားသည္ တိုင္းျပည္အေရး၊ နိုင္ငံ႕အေရး လုပ္ရင္း ၊ လူမႈေရးလုပ္ငန္းမ်ားလုပ္ရင္း အခ်ိန္ကုန္ျပီး မိသားစုကို လွည္႕မၾကည္႕ နိုင္သူမ်ားရွိသလို၊ မိသားစုအေရးလုပ္ရင္း အမ်ားအက်ိဳး မလုပ္ျဖစ္ပါဘူးဟု ညည္းညဴသူမ်ားကိုလည္း ကၽြန္မတို႕ ပတ္ဝန္းက်င္တြင္ ေတြ႕ေနရပါသည္။ တစ္ခ်ိဳ႕ကလည္း မိသားစုအတြက္ စီးပြားရွာရင္ မိသားစုအတြက္၊ ပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ အခ်ိန္မေပးႏိူုင္ပါဘူး ဟု ေျပာဆိုေနသူမ်ားလည္း ရွိသည္။ ဘာေၾကာင္႕ပါနည္း။

ထိုသူတို႕သည္ မိမိ မိသားစုတြင္းရွိ ကေလးငယ္၏ တန္ဖိုးကို အျပည္႕အဝ နားမလည္ေသးဟု ဆိုခ်င္ပါသည္။ တကယ္ေတာ႕ မိမိပတ္ဝန္းက်င္ အနာဂတ္တြင္ ပိုမိုေကာင္းမြန္လာမွဳသည္ ထိုကေလးမ်ားတြင္ တည္သည္ကို ေကာင္းစြာနားလည္ခဲ႕ပါလွ်င္ အျပင္မွာခ်ည္း အလုပ္လုပ္ေနသူသည္ မိမိကေလးကိုလည္း အေရးပါသူ တစ္ေယာက္အျဖစ္ ထည္႕သြင္းစဥ္းစားျပီး အခ်ိန္ေပးလာမည္ျဖစ္ျပီး အိမ္ ထဲ တြင္သာ ကေလးအတြက္ အခ်ိန္ကုန္ေနရေသာ မိခင္သည္ မိမိသည္ ပတ္ဝန္းက်င္ေကာင္းက်ိဳးအတြက္ လုပ္ေနသည္ကို သိရွိနားလည္ျပီး ဂုဏ္ယူေနမည္သာ ျဖစ္သည္။

ထိုသို႕ေသာ နားလည္မွဳသည္ ယခုလက္ရွိ မိသားစုဘဝ သာယာေရးကို မ်ားစြာ အေထာက္အကူ ျပဳမည္႕အျပင္ တိုင္းျပည္ အနာဂတ္အတြက္လည္း ေကာင္းမြန္ေစေသာေၾကာင္႕ မ်ားစြာ အက်ိဳးရွိမည္ ဟု ျမင္မိပါသည္။

ထို႕ျပင္ ကေလးမိဘမ်ားနွင္႕ မိဘေလာင္းလ်ာမ်ားသည္ ကေလးကို မည္သို႕ စနစ္တက် ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ရမည္ ဆိုသည္မ်ားနွင္႕ ကေလး စိတ္ပညာစသည္မ်ားကို သိရွိသင္႕သေလာက္ ေလ႕လာ သိရွိထားသင္႕ပါသည္။ သို႕မွသာ ကေလးတို႕ အနာဂတ္ကို ေကာင္းမြန္ေအာင္ နည္းလမ္းတက် ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္နိုင္ျပီး စံလြဲမႈမ်ားမွ ကင္းေဝးေစမည္ ျဖစ္ပါသည္။ ထို႕ေၾကာင္႕ မိဘမ်ားနွင္႕ မိဘေလာင္းမ်ားသည္ ကေလးငယ္တို႕၏ တန္ဖိုးမ်ားကို သိရွိေလ႕လာနားလည္ အေလးထားၾကဖို႕ တာဝန္ရွိသည္ဟု ဆိုခ်င္ပါသည္။

အနာဂတ္ ၾကယ္ပြင္႕မ်ားအတြက္ လိုအပ္ေသာ ျပင္ဆင္မွဳမ်ား

ကေလးတို႕၏ တန္ဖိုးနွင္႕ အေရးပါပံုေၾကာင္႕ ကေလးတို႕ကို ့ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္မွဳသည္ အလြန္အေရးႀကီးေသာ အလုပ္တစ္ခု ျဖစ္သည္ကို အထင္ရွားသိရွိနိုင္ပါသည္။ ထိုသို႕ ေသာ အနာဂတ္ၾကယ္ပြင္႕မ်ားက္ို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္နိုင္ရန္ ကၽြန္မတို႕ ပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ ျပင္ဆင္မႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္သည္ဟု ခံစားမိပါသည္။

ဆရာႀကီး ဦးတင္မိုးေျပာခဲ႕ဖူးသလိုပင္ ကေလးမ်ား၏ စိတ္တြင္ စြဲထင္ေစမည္႔ ကေလးကဗ်ာေလးမ်ား ကေလးစာေပမ်ားသည္ သူတို႕၏ ဘဝ တစ္ေလွ်ာက္လံုးအတြက္ အလြန္ အေရးပါေသာ အရာမ်ားပင္ ျဖစ္သည္။ သူတို႕၏ စိတ္ထားကို မ်ားစြာ ျပဳျပင္ဖန္တီးနိုင္ေပသည္။ ထို႕ေၾကာင္႕ ကေလးစာေပ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မွႈကိုအေလးထားသင္႕သည္ဟု ဆိုခ်င္ပါသည္္။

ကၽြန္မတို႕ ျမန္မာနိုင္္ငံတြက္ ကေလးမ်ားအတြက္ စာၾကည္႕တိုက္သည္ မရွိသေလာက္ရွားပါသည္။ ထို႕ေၾကာင္႕ ကေလးစာၾကည္႕တိုက္မ်ား ေပၚေပါက္လာေစရန္ ႀကိဳးပမ္းသင္႕သည္ဟု ယူဆပါသည္။ ထို႕ျပင္ ကိုယ္႕က်င္႕တရားဆိုင္ရာ က်င္႕ဝတ္မ်ား၊ နိုင္ငံသားေကာင္း၏ တာဝန္မ်ား၊ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ဆိုင္ရာ ဗဟုသုတမ်ား အစရွိသည္႕ ကေလးငယ္၏ အရြယ္အလိုက္ သိသင္႕သိထိုက္သည္မ်ားကို လက္ေတြ႕ ဆန္ဆန္၊ ကေလး စိတ္ဝင္စားသည္႕ နည္းလမ္းမ်ားျဖင္႕ ကေလးငယ္မ်ားထံ အေရာက္ပို႕နိုင္မည္႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ား ကိုလည္း စဥ္းစား အေကာင္အထည္ေဖာ္မွဳမ်ား ပိုမိုထိေရာက္စြာ ျပဳလုပ္နိ္ုင္ရန္လည္း လိုအပ္လွ်က ္ရွိေနပါေသးသည္။

ထို႕ျပင္ အျခား အဓိကက်ေသာ အေၾကာင္းအရာမွာ ကေလးစိတ္ပညာနွင္႕ ကေလးကို စနစ္တက် ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ေရးအေၾကာင္း ပညာေပးေရး လုပ္ငန္းမ်ားပင္ျဖစ္သည္။ ထိုသို႕ ပညာေပးေသာ စာေပမ်ား၊ ေဟာေျပာပြဲမ်ား၊ အလုပ္ရံုေဆြးေႏြးပြဲ (Workshop) မ်ား ျပန္႕ပြား မ်ားျပားလာ ေအာင္လည္း လုပ္ေဆာင္သင္႕ပါသည္။ ထို႕ျပင္ အေရးအႀကီးဆံုး ျဖစ္ေသာ ကေလးငယ္မ်ား ပညာေရးအတြက္ ပထမဆံုး ထိေတြ႕ရမည္႕ အေျခခံပညာေရး၏ သင္ႀကားမွဳစနစ္၊ သင္ရိုးႏွင္႕ ဆရာမ်ားစြမ္းရည္သည္လည္း  မ်ားစြာအေရးပါေသာေႀကာင္႕  ကေလးမ်ားအတြက္ ေကာင္းမြန္ေသာပညာေရး စနစ္ျဖစ္ရန္ ေလ႕လာဆန္းစစ္ ျပဳျပင္စရာမ်ားရွိက ျပဳျပင္မွဳမ်ား ျပဳလုပ္ေရးသည္လည္း လြန္စြာ အေရးႀကီးေနျပီျဖစ္ ေၾကာင္း ေဆြးေႏြးတင္ျပ လိုက္ပါသည္။

အလြမ္းေျပ
( ၂၂.၇.၂၀၁၀)

@ ပံုအသံုးျပဳခြင္႕ေပးေသာ သူငယ္ခ်င္း စိုးႀကီးကိုလည္း အထူးေက်းဇူးတင္ရွိပါေႀကာင္း။

ေလာကအလွွ    ။   ။ ကေလးေတြကို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ျခင္းအေၾကာင္း စေျပာၾကရေအာင္။ ကေလးေတြကို ေစာင့္ေရွာက္ဖို႔ ဘယ္အရြယ္ထဲက စ အေရးႀကီးပါသလဲ။  ျဖဴျဖဴသီ ။   ။ အစေကာင္းမွ အေႏွာင္းေသခ်ာ ဆိုသလို ေမြးကင္းစ အရြယ္က စျပီးကို အေရးပါတယ္လို႔ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ကေလးေလးေတြ ကမၻာေျမကို စေရာက္ခ်ိန္ကစျပီး သူတို႕  Learn စလုပ္ေနႀကပါျပီ။ အဲဒီအခ်ိန္ကတည္းက စံလြဲမသြားဖို႕ အေရးႀကီးတယ္လို႕ ဆိုခ်င္ပါတယ္။  ဟနစံ ။   ။ ကေလး ေမြးစ လသားအရြယ္တည္းက အေရးႀကီးပါတယ္။ ကေလးဆိုတာဘာမွ နားလည္တာမွ မဟုတ္ဘဲလို႔ ေျပာလို႔မရပါဘူး။ ကေလးေတြဟာ ရာသီဥတု၊ မိုးေလဝသ ပူျခင္း၊ ေအးျခင္းဒဏ္၊ ဆာေလာင္ျခင္းဒဏ္ကို ခံစားတတ္ပါတယ္။ ေဝဒနာခံစားမႈေတြကေန ေနာက္ဆက္တြဲ ကေလးရဲ့ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာန႔ဲေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္လာႏိုင္ပါတယ္။ ခင္ျမတ္ ။  ။ မေမြးခင္ကတည္းက အေရးပါတယ္လို႔ ထင္ပါတယ္.. အေရးၾကီးတဲ့အခ်ိန္ကေတာ့ သံုးႏွစ္အရြယ္ လို႔ထင္ပါတယ္ အဲဒီအခ်ိန္ဟာ အရာအားလံုးကို မွတ္မိႏိုင္စြမ္း အမ်ားဆံုးျဖစ္ၿပီး စိတ္ဒဏ္ရာ ရဖို႔ အလြယ္ကူဆံုး လို႔ မွတ္သားဖူးတယ္။ ေလာကအလွ ။   ။ ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ့ အေတြးအျမင္ေတြဟာ ဘယ္အတိုင္းအတာထိ အေရးပါ ပါသလဲ။  ျဖဴျဖဴသီ ။   ။ ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အေတြးအျမင္ဟာ သူပတ္ဝန္းက်င္က လူႀကီးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အေတြးအျမင္ကိုပါ ေျပာင္းလဲေစတဲ႕ အထိ အေရးပါတယ္လို႕ ဆိုခ်င္ပါတယ္။ ကေလးနဲ႕လူႀကီၤး ၾကားက ဆက္ဆံေရးဟာ ခ်စ္ျခင္းေမတၱာကိုပဲ အရင္းတည္တာမ်ားပါတယ္ လူႀကီးအခ်င္းခ်င္းလို မာနေတြဘာေတြ ၾကားခံမေနတတ္ပါဘူး။ ေနာက္ျပီး ကေလးေတြဟာ ရိုးရိုးေလးပဲ လူႀကီးေတြ ေတြးဖို႕ ေမ႕ေနတဲ႕ ေထာင္႕ေတြကေန ေတြးျပီးေျပာတတ္ၾကတာကို ကေလးေတြနဲ႕ နီးစပ္ရင္ ႀကံဳဖူးၾကမယ္ ထင္ပါတယ္။ ဟနစံ ။   ။ တိုင္းျပည္တစ္ခု တည္ေဆာက္တည္ေထာင္ဖို႔၊ ေျပာင္းလဲဖို႔အထိ အေရးပါ ပါတယ္။ ခင္ျမတ္ ။    ။ အရမ္းကို အေရးပါပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ လူၾကီးေတြက ကေလးပဲဆိုၿပီး ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို အေလးမထားဘဲ ကေလးဘက္က ေတြးလိုက္ၿပီး ငါကေတာ့ျဖင့္ ကေလးေကာင္းေစခ်င္လို႔ လုပ္တာပဲဆိုတဲ့ ဆင္ေျခတစ္ခုနဲ႔ ကေလးေတြရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ပိုင္ခြင့္ အခြင့္အေရးကို အေလးမထားၾကပါဘူး။ တကယ္တမ္းေတာ့ ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ကိစၥကို ဆံုးျဖတ္ရာမွာ သူ႕ကိုပါ ထည့္သြင္းစဥ္းစားခိုင္းေစလိုပါသည္။ ဥပမာ - အိမ္ေျပာင္းသြားသျဖင့္ လက္ရိွေက်ာင္းမွ တစ္ျခားေက်ာင္းသို႔ ေျပာင္းဖို႔ ကေလးတစ္ေယာက္ဆီက အၾကံဥာဏ္ယူဖူးပါသလား။ လူၾကီးေတြအတြက္ပဲ စဥ္းစားၿပီး ေကာင္းမယ္လို႔ ထင္လိုက္ေပမဲ့ ေနရာေရႊ႕ေျပာင္းခံရတဲ့ ကေလးတစ္ေယာက္အတြက္ သူ႕အေဖာ္၊ သူ႕ဆရာမတို႔နဲ႔ ေနသားတက် ျဖစ္ေနတတ္သျဖင့္ ကေလးစိတ္ထဲ ဝမ္းနည္းတာမ်ိဳးေတြ မိဘေတြနဲ႔ အေရးတယူမထားၾကပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အေတြးအျမင္ဟာ တစ္ခ်ိဳ႕ေနရာေတြမွာ အေရးပါပါတယ္။ ေလာကအလွ ။   ။ ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ့ အနာဂတ္ဟာ ဘယ္အေပၚမွာ မွီတည္ေနမယ္လို႔ ယူဆပါသလဲ။   ဟနစံ ။   ။ အေျခအေနအမ်ားႀကီးအေပၚမွာ မွီတည္ေနပါတယ္။ မိဘ၊ ဆရာ၊ ပတ္ဝန္းက်င္၊ ကံၾကမၼာ။ ျဖဴျဖဴသီ ။   ။ ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အနာဂတ္ဟာ သူ႕ဗီဇပတ္ဝန္းက်င္ နွင္႕ ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္သူရဲ႕အေပၚ မ်ားစြာ မွီတည္ေနပါတယ္။ ကေလးဟာ သူနဲ႕ အနီးကပ္ဆံုး အရာေတြကေန စတင္ Learn လုပ္ေနတာပါ။ ခင္ျမတ္ ။   ။ လူၾကီးအားလံုးရဲ႕ ေပၚမွာ မွီတည္ေနတယ္လို႔ ခင္ျမတ္ေတာ့ ထင္ပါတယ္။    ေလာကအလွ ။   ။ ကေလးရဲ့ အနာဂတ္န႔ဲ တိုင္းျပည္အနာဂတ္ ဆက္စပ္ေနပံုကို ရွင္းျပေပးပါဦး။   ျဖဴျဖဴသီ ။    ။ ရိုးရိုးေလးပဲ ေတြးရင္ လူေကာင္းေတြရွိတဲ႕ လူမႈပတ္ဝန္းက်င္ဟာ ပတ္ဝန္းက်င္ေကာင္းလို႕ သတ္မွတ္ရမွာပါပဲ။ ဒါဆို အနာဂတ္တိုင္းျပည္ေကာင္းေစခ်င္ရင္ ႏိုင္ငံသားေကာင္း လူေကာင္း လူေတာ္ေတြ အမ်ားႀကီးလိုအပ္တာေပါ႕။ ဒီကေလးရဲ႕ လက္ထဲမွာ အနာဂတ္ တိုင္းျပည္ဆိုတာရွိတာပါ။ ဒါေၾကာင္႕ ကေလးေတြရဲ႕ အနာဂတ္ဟာ တိုင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္ပါပဲ။ နိုင္ငံသားေကာင္းေတြရွိမွ တိုင္းျပည္ဟာေကာင္းမွာမို႕ ကေလးေတြအနာဂတ္မွာ နိုင္ငံသားေကာင္းေတြ ျဖစ္လာဖို႕ လိုအပ္ပါတယ္။    ဟနစံ ။   ။ ဒီေန႔ကေလးေတြဆိုတာ ေနာင္တခ်ိန္မွာ လူႀကီးေတြအျဖစ္ တိုင္းျပည္တာဝန္ကို ပခံုးေျပာင္း လႊဲေျပာင္းယူၾကမယ့္သူေတြဆိုေတာ့ ကေလးရဲ့ အနာဂတ္ဟာ တိုင္းျပည္ရဲ့ အနာဂတ္ပါပဲ။ ခင္ျမတ္ ။   ။ ကေလးေတြရဲ႔ အနာဂတ္ေကာင္းမွ တိုင္းျပည္ကို ေနာင္ ေကာင္းစြာ အုပ္စိုးႏိုင္မွာပါ။ ေအးခ်မ္းေမာင္ ။   ။ လူငယ္ဆိုတာ အနာဂါတ္ ရဲ ေခါင္းေဆာင္ေလာင္းလ်ာေတြပါ။ လူငယ္ေတြ အနာဂါတ္မွာ ေကာင္းမြန္စြာ ေခါင္းေဆာင္တာဝန္ ထမ္းႏိုင္ဖို႔ က ပညာေရး နဲ႔ အမ်ားၾကီးသက္ဆိုင္ပါတယ္။ ေနာက္ က ေန ျပန္လွန္ ေျပာရရင္ ပညာေရး ဆိုတာ မွာလည္း ေက်ာင္း မွာ သင္ေပးတဲ့ ပညာ က တင္ ပညာ မဟုတ္ပါဘူး။ ပတ္ဝန္းက်င္ အသိုင္းအဝိုင္း၊ မိဘ ရဲ႕ အုပ္ထိန္းမႈ ေတြ က ရတဲ့ ပညာရပ္ မိဘေဆြမ်ိဳးေတြဆီ က သြန္သင္ေပးတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈ ပညာရပ္ အမ်ားၾကီးပါပဲ။ အဲ့လို ေတြးေခၚမႈေတြ ခံယူခ်က္ေတြ ကို တျဖည္းျဖည္း တိုးတတ္ျပီးၾကီး ထြားလာေအာင္ ေက်ာင္းစာသင္ခ်ိန္ မွာ ထပ္မံ မြန္းမံ ျခယ္သရျပန္ပါတယ္။ အဲဒီအေနအထားမွာလည္း သင္ေပးတဲ့ ဆရာ ရဲ႕ သင္ၾကားမႈ သင္ယူရတဲ့ အေနအထား၊ သင္ၾကားရတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြ အေပၚမွာ မူတည္ ျပီး လူငယ္တစ္ေယာက္ရဲ႕ အေျခ ခံ ေတြ က ထပ္မံ သိပ္သည္း ျပီး အေျခက်ေအာင္ ေတြးေခၚတတ္ေလ့လာျဖစ္ေအာင္ သင္ၾကား ေလ့လာရတဲ့ ပညာရပ္ေတြ အျဖစ္ သင္ယူရျပန္ပါတယ္... အဲ့မွာ လည္း လမ္းေၾကာင္းေကာင္းရင္ ေကာင္းသလို ကေလး တစ္ေယာက္ရဲ႕ အေျခ ခံ ကို က်က်နန ျဖစ္ေအာင္ ျပန္လည္ ပံုသြင္းလို႔ ရေသးတဲ့အေနအထားမွာရွိေနေသးတယ္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲ့လို အဆင္ဆင့္တတ္လာျပီး အဆင့္ျမင့္ပညာရပ္ေတြ ကို ထပ္မံ ေလ့လာမႈ က်ေတာ့ လူငယ္တစ္ေယာက္ ဘယ္ေလာက္အေျခ က်ခဲ့တယ္ဆိုတာ မူတည္ျပီး ခံယူခ်က္ေတြ သင္ၾကားမႈေတြ ေျပာင္းလဲ သြားတယ္။ ေလ့လာမႈေတြ စူးစမ္းမႈေတြ ေျပာင္းလဲ သြားတယ္ ဆိုတာ ရွိလာပါတယ္။   ေလာကအလွ ။   ။ ကေလးေတြရဲ့ ကိုယ္ရည္ကိုယ္ေသြးန႔ဲ အနာဂတ္အတြက္ ဘယ္သူေတြမွာ တာဝန္အရွိဆံုးလဲ။ ဟနစံ ။    ။ မိဘ၊ ဆရာသမား၊ ကေလးရဲ့ အနီးနားက ပတ္ဝန္းက်င္မွာတာဝန္ရွိပါတယ္။   ျဖဴျဖဴသီ ။   ။ လူတိုင္းမွာ တာဝန္ကိုယ္စီရွိပါတယ္။ တစ္ဦးခ်င္းစီကေန နိုင္ငံအစိုးရအထိ အားလံုးမွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။ မိသားစု level ကေန စေျပာရင္ ကေလး မိဘေတြကအစ အဖိုးအဖြား၊ ဦးေလး အေဒၚ ၊ မိသားစုဝင္တိုင္းမွာ တာဝန္ရွိပါတယ္။ ကိုယ္႕ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ အေျပာအဆို အျပဳအမူေတြကို ကေလးက learn လုပ္ေနတယ္ ဆိုတာ ေလာက္ကို အနည္းဆံုး သတိျပဳမိသင္႕တယ္ ထင္ပါတယ္။ ေနာက္ျပီး အဓိက ကေလးမိဘေတြ ကေလးကို ျပဳစုပ်ိဳးေထာင္ရသူေတြဟာ ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ ႀကီးပ်င္းမႈ အေျခအေနနဲ႕ ကေလးစိတ္ပညာကို အနည္းနဲ႕ အမ်ား နားလည္ထားသင္႕တယ္လို႕ ထင္ပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္ဟာ ငယ္ငယ္ကတည္းက စိတ္အနာ၊ စိတ္ဒဏ္ရာရသြားရဲ႕မယ္ဆိုရင္ သူရဲ႕ အနာဂတ္ဟာ အနာဂတ္ေကာင္းျဖစ္ဖို႕ အေတာ္႕ကို ခက္ခဲမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ပတ္ဝန္းက်င္ကိုပါ ထိခိုက္ေစတဲ႕သူ ျဖစ္လာႏိုင္လို႕ပါပဲ။ ခင္ျမတ္ ။    ။ မိဘ ႏွင့္ ဆရာ၊ ဆရာမ ေနာက္ၿပီး ကေလးရဲ႕ ေဆြမ်ိဳး ပတ္ဝန္းက်င္။  ေအးခ်မ္းေမာင္ ။    ။ မိဘေတြရဲ႕ သင္ၾကားေပးမႈ ဆိုတာ ပထမဆံုး ကေလး တစ္ေယာက္အေနနဲ႕ထိေတြ ရတဲ့ သင္ၾကားရတဲ့ ပညာရပ္ပါ.. မိဘေတြ ရဲ႕ အလိုလိုက္မႈ သြန္သင္မႈေတြ က ေန ကေလး တစ္ေယာက္ရဲ႕ အေျခခံ ေတြ က်သြားပါတယ္။ အဲ့အေျခခံ ကို မွ ေဆြမ်ိဳးအသိုင္းအဝိုင္း က ထပ္မံ မြန္းမံ ျပီး ထပ္ဆင့္ သင္ၾကားရျပန္တာပါ။ အဲ့အေပၚမွာ လိုက္ျပီး ကေလး တစ္ေယာက္ ရဲ႕ ပညာရပ္ ေပၚခံယူခ်က္ေတြ ပတ္ဝန္းက်င္အေပၚ ဆက္ဆံ မႈ ေတြ၊ ေတြးေခၚမႈေတြ စတာေတြ က လမ္းေၾကာင္းမွန္ခဲ့ရင္ မွန္သေလာက္ ခံယူခ်က္ ရွိရင္ရွိသေလာက္ ထပ္မံ သင္ၾကားခြင့္ ေလ့လာခြင့္ ကို ပိုမိုေစတာပါ။ဒါေၾကာင့္ ပထမဆံုး မိဘ နဲ႔ ေဆြမ်ိဳးမ်ားရဲ႕ သြန္သင္မႈ ဟာလည္း လူငယ္တစ္ေယာက္အတြက္ အေရးႀကီး အေရးပါတယ္လို႔ ယူဆ ခံယူပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ခံယူထားတဲ့ လူငယ္တစ္ေယာက္အတြက္ မိဘ ေဆြမ်ိဳး နဲ႔ ဆရာ တို႔ ရဲ႕ အေျခ ခ်ေပးမႈ အေပၚမွာ မူတည္ျပီး လူငယ္တစ္ေယာက္ရဲ႕ အနာဂါတ္ ဟာ ေျပာင္းလဲ လာတယ္။  လူငယ္ေတြ အတြက္ အနာဂါတ္မွာ ဘယ္လို မ်ိဳးေတြ ကိုယ္ေတြ ျဖစ္ေစခ်င္ေပမယ့္ ကိုယ္ေတြ က လည္း အဲ့လို အလုပ္မ်ိဳးေတြ ကို ကိုယ့္အလွည့္ေရာက္လာရင္ တကယ္လုပ္ႏိုင္မွာလားလို႔ ျပန္လည္ေတြးယူရေတာ့မယ္။ အဲ့ဒီေတာ့ လူငယ္ေတြ ရဲ႕ အနာဂါတ္ ေကာင္းမြန္လာ ဖို႔ လူၾကီးေတြ ရဲ႕ အက်င့္ေတြ အရင္ျပင္မွ အဆင္ေျပမယ္လို႔ အေျဖ က ထြက္လာတယ္ဗ်ာ။ ေလာကအလွ ။   ။ ကေလးေတြကို ရိုက္ႏွက္ဆံုးမျခင္းအေပၚ အျမင္မ်ားကို သိပါရေစ။ ျဖဴျဖဴသီ ။     ။ ခုနက ေျပာခဲ႕တာကို ဆက္ေျပာရရင္ ရိုက္ႏွက္ျခင္းဟာ အၾကမ္းဖက္နည္း တစ္ခုပါ။ ဆံုးမျခင္းထက္ အၾကမ္းဖက္နည္းသံုးျပီး အာဏာျပ ခ်ိန္းေျခာက္ျပီး မျဖစ္မေနလုပ္ခိုင္းတဲ႕ ပံုစံဆံပါတယ္။ အဲဒီအတြက္ရလဒ္က ကေလးကို အေၾကာက္တရားဖိစိေစျပီး လြတ္လပ္စြာ ေတြးေခၚမႈ၊  လုပ္ကိုင္မႈကို ငယ္စဥ္ကတည္းက သတ္လိုက္သလို ျဖစ္ေစပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က လူတစ္ေယာက္ဟာ ကိုယ္႕ကို နာက်င္ေအာင္ လုပ္တဲ႔သူကို ဘယ္သူမွ ခ်စ္ခင္နိုင္မယ္ မထင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင္႕ ရိုက္နွက္တဲ႕ မိဘနဲ႕ သားသမီးၾကားမွာ ခ်စ္ခင္မႈေလ်ာ့ပါးေစျပီး ကေလးကို လမ္းလြဲေစပါတယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲက မေၾကလည္မႈ ျပႆနာအမ်ားႀကီး ဆက္တုိက္ေပၚလာျပီး မိသားစုတြင္းမႈ မိသားစု ျပႆနာေတြ ေပၚလာနိုင္ပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ကေလးကို စိတ္ဒဏ္ရာျဖစ္ေစျပီး သူမသိစိတ္ကလည္း ဒါကို ဆံုးမနည္းအျဖစ္ စိတ္ထဲမွာ မွတ္သားသြားနိုင္ပါတယ္။ ငယ္ငယ္က ရိုက္နွက္ခံရတဲ႕ သူဟာ အသက္အရြယ္ရလာတဲ႕အခါ ဆယ္ေက်ာ္သက္အရြယ္ မွာ ရန္ျဖစ္ရိုက္နွက္တတ္ျပီး ကိုယ္ပိုင္မိသားစု ရလာတဲ႕အခါ သားမယားနဲ႕ ကေလးေတြကို ရိုက္တတ္တဲ႕သူ ျဖစ္လာတတ္တယ္လို႕ စိတ္ပညာအရ အဆိုရွိပါတယ္။ ဟနစံ  ။  ။ ကေလးရဲ့ စိတ္ ပံုမွန္ျဖစ္ျပီး ႀကီးျပင္းဖို႔ ခက္ခဲသြားပါမယ္။ ႀကီးျပင္းလာတဲ့ခါမွာ စိတ္မွာ အနည္းဆံုးေတာ့ ဒဏ္ရာေလးရွိေနပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ရံမွာ လူတခ်ိဳ႔ကို လူ႔ပတ္ဝန္းက်င္မွာ တစ္မ်ိဳးႀကီးေတြလို႔ ကၽြန္မတို႔က ျမင္တတ္တာမ်ိဳးရွိပါတယ္။အဲဒီ လူ တစ္မ်ိဳးႀကီးေတြက အေၾကာင္းမဲ့ တစ္မ်ိဳးႀကီးေတြ ျဖစ္ေနၾကတာမဟုတ္ပါဘူး။ ငယ္စဥ္ကေလးဘဝက အေတြ႔အႀကံဳေတြန႔ဲ စိတ္မွာ ဒဏ္ရာအနည္းနဲ႔အမ်ားရရွိထားသူေတြပါ။ လူတစ္မ်ိဳးႀကီးေတြတင္ေလာက္သာတင္မကဘဲနဲ႔ သူန႔ဲ ဆက္စပ္ေနတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ကိုပါ ဒုကၡေပးႏိုင္တဲ့ထိ စိတ္မွာ ေဝဒနာျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ခင္ျမတ္ ။   ။ ကေလးတစ္ေယာက္ကို ရိုက္ႏွက္စရာမလိုဘဲ ဆံုးမႏိုင္ပါတယ္။ ကေလးတစ္ေယာက္ကို ရိုက္ႏွက္ျခင္းေၾကာင့္ လိမၼာသြားတဲ့ ကေလးရိွသလို ဆိုးသြမ္းသြားတဲ့ကေလးက ပိုမ်ားပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ အသက္ၾကီးလာရင္ အဲဒီကေလးဟာ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုၾကည္မႈဆိုတာ ေလ်ာ့နည္းသြားႏိုင္တယ္။ ခင္ျမတ္ အေဖက တအားရိုက္တယ္။ စာေတာ္ေအာင္လို႔ဆုိၿပီး ရိုက္တာပါ။ စာေတာ္ခဲ့ပါတယ္ ဒါေပမဲ့ လူေရွ႕မွာ အခုထိ စကားထြက္ေျပာဖို႔  ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယံုၾကည္မႈ နည္းပါတယ္။   ေလာကအလွ  ။   ။ ကေလးေတြကို ဘယ္လို ဘယ္ပံုမ်ိဳး ဆံုးမသင့္သလဲ။  ျဖဴျဖဴသီ ။   ။  ကေလးေတြကို ငယ္စဥ္ကတည္းက တာဝန္ယူတတ္စိတ္နဲ႕ အမွားအမွန္ခြဲျခား သိျမင္နိုင္တဲ႕ အသိဉာဏ္္ ရင့္သန္လာေအာင္ ေလ႕က်င္႕ေပးသင္႕တယ္လို႕ ထင္ပါတယ္။ အမွားလုပ္တယ္ဆိ္ုရင္ ဘာလို႕အမွားလို႕ သတ္မွတ္တာလည္း ဘာေတြေၾကာင္႕လဲ ။ သူ႕အမွားရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲဟာ ဘာေတြျဖစ္လာနိုင္လည္း ဆိုတဲ႕ အရာေတြကို သူတို႕နဲ႕ ေဆြးေႏြးေပးသင္႕ျပီး သူ႕အမွားကို အမွန္ျဖစ္ေအာင္ သူဘယ္လို ေပးဆပ္ျပင္ဆင္သင္႔တယ္ဆိုတာကို နားလည္ေအာင္ အက်ိဴးအေႀကာင္းတက် ေျပာဆိုဆံုးမသင္႔တယ္လို႕ထင္ပါတယ္။ သူ႕အမွားကို သူ႕ကိုယ္တိုင္ အမွန္ျဖစ္ေအာင္ ျပင္ဆင္နိုင္တဲ႕ သူျဖစ္ေအာင္ အဲလို ျပင္ခ်င္စိတ္ျဖစ္လာေအာင္ လူႀကီးေတြက လမ္းျပေပးရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးတစ္ေယာက္ကို ဆံုးမနိုင္ဖို႕ ဆံုးမတဲ႕ လူႀကီးကိုယ္တိုင္ကလဲ သူတို႕အတြက္ စံျပျဖစ္မွ ျဖစ္နိုင္ပါမယ္။ ဒါေႀကာင္႕ ကေလးကို ဆံုးမနိုင္ဖို႕  ျပဳျပင္သူ မိဘကိုယ္တိုင္ လိုက္နာဖို႕ အရင္ဆံုး လိုအပ္တယ္ဆိုတာပါပဲ။ ငါေျပာသလိုလုပ္ ငါလုပ္သလို မလုပ္နဲ႕ ဆိုတာ မ်ိဳးက ရလဒ္ေကာင္းမယ္ မထင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင္႕ ကေလးကို ဆံုးမနိုင္ဖို႕  ျပဳျပင္သူ မိဘကိုယ္တိုင္ လိုက္နာဖို႕ အရင္ဆံုး လိုအပ္တယ္ဆိုတာပါပဲ။ ငါေျပာသလိုလုပ္ ငါလုပ္သလို မလုပ္နဲ႕ ဆိုတာ မ်ိဳးက ရလဒ္ေကာင္းမယ္ မထင္ပါဘူး။ ဒါေၾကာင္႕ ကိုယ္႕သားသမီးေကာင္းဖို႕ ကိုယ္တိုင္ မိဘေကာင္းျဖစ္ေအာင္ အရင္ ႀကိဳးစားၾကပါစို႕လို႕ ေျပာခ်င္ပါတယ္။   ဟနစံ ။   ။ နားဝင္လက္ခံလာေအာင္ပါ။ ကၽြန္မ အျမင္နဲ႔ အေကာင္းဆံုးကေတာ့ သင္ခန္းစာေပးတဲ့ ပံုျပင္မ်ားမွ တဆင့္ေပ့ါ။ ကေလးေတြဆိုတာ ပံုျပင္ႀကိဳက္ပါတယ္။ ပံုျပင္ေျပာျပရင္ သူတို ႔စိတ္ထဲမွာ စြဲေနပါတယ္။ ပံုျပင္ထဲက ရိုးသားႀကိဳးစားတဲ့ ဖိုးသခြားေလးေတြ၊ သူရဲေကာင္းေတြ၊ ကိုယ္က်ိဳးစြန္႔အနစ္နာခံသူေတြ၊ ေျဖာင့္မတ္သူေတြ…ဒါေတြဟာ ကေလးေတြ အားက်အတုယူေစမွာပါ။   ခင္ျမတ္ ။   ။ Baby Mild က မူၾကိဳဆရာမမ်ားအတြက္ လုပ္ေပးတဲ့ Child Awareness Training မွာ ကေလးေတြအျပစ္ လုပ္ခဲ့ရင္ ဘယ္လိုဆံုးမႏိုင္သလဲဆိုတာ ေျပာခဲ့တယ္။ အဲဒါကေတာ့.. (၁) ဒီအျပစ္ကို ဘာေၾကာင့္လုပ္ရတာလဲဆိုတာ ကေလးကို ေမးရပါမယ္။ (၂) ၿပီးေတာ့မွ ဒီအျပစ္လုပ္ရင္ ျဖစ္ေပၚႏိုင္တဲ့ ဆိုးက်ိဳးေတြကို ကေလးနားလည္ေအာင္ ေျပာျပရပါမယ္တဲ့။ (၃) ေနာက္ကေလးက ဒီအျပစ္မလုပ္ခဲ့ရင္ သူ႔ကို ခ်က္ခ်င္း ခ်ီးက်ဴးေျပာဆိုပါ။ အဲဒါကိုေတာ့ လံုးဝမေမ့ပါနဲ႔တဲ့။ (၄) တကယ္လို႔ အဲဒီအျပစ္ကို ကေလးက လံုးဝမလုပ္ေတာ့ဘူးဆိုရင္ ဆုလက္ေဆာင္အေနနဲ႔ တစ္ခုခုဝယ္ေပးၿပီး သူ႕ရဲ႕ ေကာင္းတဲ့ အက်င့္အတြက္ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ျပဳပါတဲ့။ ဒီေနရာမွာ ေျပာခ်င္တာက မိဘေတြအေနနဲ႔ ကေလးအထင္အျမင္လြဲေအာင္ လုပ္မိတာေတြ ရိွႏိုင္ပါတယ္။ တကယ့္အျဖစ္အပ်က္ကေလးပါ။ ေဘဘီမိုင္းပြဲသြားတုန္းက တစ္ျခားတစ္ေယာက္ sharing လုပ္တာကို နားေထာင္ခဲ့တာပါ။ အျပစ္တစ္ခု လုပ္မိတဲ့ ကေလးကို အေဖက စိတ္ဆိုးမာန္ဆိုးနဲ႔ ရိုက္လိုက္မိတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ကေလးေခါင္းက ေသြးထြက္သည္အထိ ျဖစ္သြားပါတယ္။ အဲဒါကိုျမင္တဲ့ဖခင္ျဖစ္သူက အရမ္းကို စိတ္မေကာင္းျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးၾကိဳက္တတ္တဲ့ ေခ်ာကလက္ေတြ၊ အရုပ္ေတြ ဝယ္ခဲ့ၿပီး သူ႕ကေလးကို ျပန္ေခ်ာ့ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းသူ ဘယ္ေတာ့မွ ကေလးကို မရိုက္ေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ ကေလးကေတာ့ အရိုက္ခံခ်င္ေနမိတယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ သူ႕အတြက္ ေခါင္းေပါက္တယ္ဆိုတာ သူေဆာ့ရင္လဲ ျဖစ္ေနက်မို႔လို႔ သူ႕ဖခင္ရိုက္လို႕ ျဖစ္သြားတဲ့အခ်ိန္မွာ သူ႕အတြက္ သိပ္မထူးဆန္းတဲ့ကိစၥ တစ္ခုျဖစ္ေနခဲ့တယ္။ သူ႕ဖခင္အတြက္ေတာ့ သူ႕သားသမီးကို တစ္ခါမွ အဲလိုျဖစ္ေအာင္ မလုပ္ဖူးတဲ့အတြက္ အရမ္းကို စိတ္မေကာင္းျဖစ္ခ်င္ျဖစ္သြားမယ္။ ကေလးကမွတ္သြားတာကေတာ့ သူ႕အေဖက သူအျပစ္လုပ္လို႔ ရိုက္ရင္ သူငိုမယ္။ အဲဒီအခါက်ရင္ မုန္႔ေတြအမ်ားၾကီးစားရမယ္ဆိုတဲ့ အေတြးပါဘဲ။ ဒါေၾကာင့္ ကေလးတစ္ေယာက္ကို ဆံုးမတတ္ဖို႔ တအားကို အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မရိုက္ဘဲ ကေလးကို နားဝင္ေအာင္ ေျပာႏိုင္ဖို႔ တအားအေရးၾကီးပါတယ္။ အခုလို ေဆြးေႏြးေပးၾကတဲ့ မျဖဴျဖဴသီ၊ မခင္ျမတ္၊ ကိုေအးခ်မ္းေမာင္နဲ႔ မဟနစံတို႔ကို ေလာကအလွမွ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။